Regio – Gemeenten hebben behoefte aan standaarden voor gegevensuitwisseling in Common Ground, niet aan nieuwe software. Dat is een conclusie uit het onderzoek dat Gartner deed naar de Nederlandse ‘X-road’ oftewel NLX. Waarom is dit zo belangrijk?
Voor niet-IT’ers lijkt Common Ground misschien ingewikkeld, als iets dat ze graag aan de IT-afdeling overlaten. Toch is het belangrijk om de ontwikkelingen te volgen, want deze raken het functioneren van de gemeente. Een belangrijk onderdeel van Common Ground is NLX. Daarover verscheen onlangs een helder rapport, dat ook interessant is voor wie zichzelf niet als techneut ziet.
Weinig mensen kennen NLX en daar moet verandering in komen, zo luidt ook een aanbeveling in het Gartner-onderzoek. Ik draag daar met deze blog graag een steentje aan bij. Kort gezegd: NLX is een mechanisme waarmee gemeenten gegevens kunnen uitwisselen, volgens de principes die afgesproken zijn binnen Common Ground.
Gelaagde IT-architectuur
Om preciezer uit te leggen waarvoor NLX dient, is het nodig kort iets te vertellen over de IT-architectuur van Common Ground. Deze is opgebouwd uit vijf lagen. De eerste laag is wat de eindgebruiker ziet: de schermen waarin iemand werkt. In de tweede laag worden de bedrijfsprocessen uitgevoerd. Daar vandaan wordt de vierde laag met diensten aangesproken, om dit te automatiseren. Deze diensten slaan de betreffende gegevens op, in de vijfde laag.
Voor de oplettende lezer: de derde laag sloeg ik expres even over. Het idee van Common Ground is dat er niet meer één hele grote applicatie is, maar een verzameling van kleinere sub-applicaties, die elk een deel van het proces uitvoeren, zogenoemde ‘componenten’.
Per bedrijfsproces kunnen meerdere componenten nodig zijn, die onderling gegevens moeten uitwisselen. Daarvoor dient de derde laag. NLX vult een groot deel in van deze derde laag: het integratiemechanisme.
Ondersteuning gegevens uit de bron
Een leidend principe van Common Ground is dat gegevens niet meer worden gekopieerd en op verschillende plekken opgeslagen, maar dat ze vanuit hun bronsysteem worden gebruikt. Daarvoor wil je deze gegevens snel en veilig vanuit die systemen kunnen gebruiken. Om erachter te komen wat voor soort mechanisme daarvoor nodig is, begon een groep mensen van gemeenten en de VNG met de uitwerking van NLX.
Deze verkenning mondde niet alleen uit in duidelijkheid over wat nodig is, maar ook in software. Maar software die deze vorm van gegevensuitwisseling mogelijk maakt, is ruimschoots beschikbaar in de markt. Door van NLX software te maken die moet worden uitgeleverd en onderhouden, zet je een extra product in de markt. Dat maakt het alleen maar complexer voor gemeenten om te kiezen – en onnodig kostbaar.
Gartner: standaarden belangrijk
Gemeenten hebben géén behoefte aan een extra product, maar aan standaarden. Standaarden die aansluiten bij internationale afspraken en die als het ware de vertaalslag maken naar de gemeentelijke situatie. Gartner raadt dan ook aan om NLX uit te werken in meerdere (deel)standaarden, waarmee gemeenten een goede uitvraag aan de markt kunnen doen.
Daaromheen zou de VNG een aantal zaken moeten regelen, zoals een testsuite waarmee gemeenten kunnen onderzoeken of de aangeboden software inderdaad aan de standaarden voldoet. Op deze manier is NLX bruikbaar als referentie-implementatie van een standaard.
Onder deze aanbeveling van Gartner over standaarden mag wat mij betreft een dikke streep. Voor degenen die het rapport willen lezen: deze aanbeveling wordt helder uitgelegd op pagina 63. Het is heel belangrijk voor gemeenten en de gemeentelijke IT-markt dat hier werk van wordt gemaakt.
Met dit soort standaardisatie laten we Common Ground echt vliegen. Dat is goed voor gemeenten en goed voor leveranciers, want dan kunnen wij oplossingen en diensten ontwikkelen op basis van deze standaarden. Zo krijgen we samen Common Ground werkend!